Wat te doen: dyslexie?
Mijn dochter is 11 en zit in groep 8. Zij is een ijverige leerling, heeft geen (sociale) problemen behalve dat het spellen en lezen minder gaat dan de rest. Ze heeft geen E´s als score bij spelling, had wel bij de entreetoets een percentiel voor spelling rond de 22 (78 % scoort dus beter). DMT gaat goed, AVI heeft ze uit. Ze leest veel.
Toch zit met name spelling niet goed bij haar. Ze schrijft nog steeds fonetisch, een briefje van haar is nagenoeg niet leesbaar voor anderen dan dochter zelf. Oefent ze vlak voor een gepland diktee dan gaat het diktee een beetje maar een week later is ze de spellingregel alweer kwijt. Onbekende woorden zijn ook lastig voor haar, ze probeert er voor haar bekende woorden van te maken. Dat merken we vooral op vakanties altijd heel erg als ze probeert vreemde woorden voor te lezen. Zeplakt zein voor haar herkenbare woorden. Als ze hard op leest, past ze die strategie ook toe en ze corrigeert zichzelf als ze uit de context opmaakt dat het woord dat ze voorlas niet past in het verhaal. Er zit trouwens dyslexie in de familie.
School vindt het probleem niet erg genoeg ook al zien ze wel dat dochter er veel moeite in moet steken en dat mn spelling naar beneden uitschiet.
Wij willen toch graag dat er verder naar gekeken wordt ivm de vreemde talen volgend jaar. We hebben haar aangemeld bij een dyslexie-instituut, die hebben ons verteld dat dochter niet voor vergoeding in aanmerking komt: ze is van voor 1-1-2000, ze heeft geen E (meer) voor spelling en ze heeft geen ander ¨probleem¨ waardoor een onderzoek gestart kan worden (extreme beweeglijkheid, sociale problemen, faalangst oid). Ze denken wel dat dochter mogelijk dyslexie heeft maar het probleem van kinderen als onze dochter die welbelezen, goedbegaafd zijn en een grote woordenschat hebben, is, dat ze door hun compensatiegedrag en intelleigentie niet heel erg naar onderen uitschieten wat score betreft. Ook de logopediste van dochter denkt sterk richting dyslexie.
Nu staan wij voor een dilemma: wel testen maar op eigen kosten of wachten tot de screening van de brugklas volgend jaar (maar dan heeft ze al een tijdje onderwijs in de vreemde talen achter de rug) of school verzoeken dochter nog meer te begeleiden of ......?
Herkent iemand dit of wie denkt er met ons mee?
Zelf testen
Ik zou de kosten (zo rond de 1200 euro) heel erg graag op de koop toenemen. Onze zoon had ook geen E's (lage C's met heel veel oefenen) maar er was een onderbuikgevoel dat het niet klopte. Dat bleek ook: hij is behoorlijk dyslectisch maar ook hoogbegaafd. Van een matige leerling is hij nu een hoogbegaafde, dyslectische leerling. Van een VMBO leerling is hij een atheneumleerling met een probleempje geworden.
Bij onze zoon (net 8) is er een grote last van zijn schouders gevallen. Hij snapt nu wat er aan de hand is.
Het onderzoeksrapport geeft niet alleen het etiketje wel of niet dyslectisch. Het geeft precies aan waar het knelt en waar de sterke punten zitten waarmee het kind kan compenseren. Het geeft aan of er ook een werkgeheugen (hebben veel dyslectici) is. Het rapport en het gesprek met de psycholoog geeft ook precies aan hoe en wat er kan worden gedaan.
Screening in de brugklas is een heel slap aftreksel van een echt onderzoek. Het geeft aan wel of niet dyslectisch. Maar dan mis je dus heel erg veel nuttige info. En ik vraag me af of slimme kinderen er dan alsnog niet doorheen glippen.
Ik zou dus zsm zelf gaan testen. Je kunt de info meenemen in de beslissing naar welk soort vervolgonderwijs je kind gaat. Je kunt de eind-Cito beter interpreteren. Eind-Cito kan bv worden voorgelezen. Je kunt proberen de spelling op te krikken door een andere spellingsmethode te gebruiken.
Veel succes!
Chippie
Bedankt voor je reactie. Ik ben alles aan het overwegen. Zo denk ik absoluut niet dat dochter hoogbegaafd is, ze is, denk ik, een goede havoleerling, voor het VWO zal ze hard moeten werken. Ik hik tegen het bedrag van 1200 euro aan alleen voor een vermoeden van mij (weliswaar gesteund door een paar professionals maar niet door school). Dochter kan bekende woorden en stukken tekst prima lezen, mits ze de woorden herkend vanuit haar woordenschat. Voor een cito hoeft het haar niet voorgelezen worden.
Ik weet het gewoon niet. Het zou fijn zijn als ze extra begeleiding zou krijgen bij het aanleren van de vreemde talen. Het zal er waarschijnlijk op neer komen dat ik haar daar extra bij ga begeleiden. Misschien toch die screening afwachten en dan alsnog naar een psychologe om haar te laten testen als blijkt dat er een redelijk vermoeden is.
Paulette
"Zo denk ik absoluut niet dat dochter hoogbegaafd is, ze is, denk ik, een goede havoleerling, voor het VWO zal ze hard moeten werken."
Ik zeg niet dat je dochter hoogbegaafd is, is ook helemaal niet relevant. Wij dachten altijd (kleuterjaren) dat onze zoon een HAVO leerling was maar gezien zijn resultaten gingen we er steeds meer vanuit dat het waarschijnlijk toch VMBO zou worden. Intelligentie en dyslexie kunnen elkaar flink verbloemen.
"Dochter kan bekende woorden en stukken tekst prima lezen, mits ze de woorden herkend vanuit haar woordenschat."
Dat is hier dus precies zo. Zoon is 8 en zit in groep 5. Dat wil dus niet zeggen dat hij geen moeite heeft met lezen en niet dyslectisch is.
"Voor een cito hoeft het haar niet voorgelezen worden."
Technisch lezen kost onze zoon echter wel veel moeite, hierdoor blijft er geen aandacht over om je ook goed op de tekst te concetreren. Begrip is belachelijk hoog (intelligentietest) maar voor begrijpend lezen haalt hij een C terwijl dat dus een dikke, vette A zou moeten zijn. That's the difference!
"weliswaar gesteund door een paar professionals maar niet door school"
Dat herken ik. Als een kind vooruitgang boekt en niet tot de laagste 10% hoort zegt school al snel 'niet dyslectisch'. Maar slimme kinderen kunnen redelijk compseren maar dat betekent niet dat ze niet of minder dyslectisch zijn dan andere dyslectische kinderen.
"Ik hik tegen het bedrag van 1200 euro aan"
Okee, ik mag het hier volgens mij niet hardop roepen. Maar er zijn bureaus die je adviseren om naar je huisarts te gaan, niet het woord dyslexie te noemen, maar leerprobleem, niet lekker in haar vel, etc. en zo de test onder psychologische hulp wegschrijven.
"Het zou fijn zijn als ze extra begeleiding zou krijgen bij het aanleren van de vreemde talen. Het zal er waarschijnlijk op neer komen dat ik haar daar extra bij ga begeleiden."
Dat hebben wij ook vaak gedacht. Tot het moment doordrong dat je je eigen kind wel kunt gaan begeleiden maar dat het wel heel handig is als je weet wat er niet goed gaat. Als je een sterk vermoeden hebt dat ze wel dyslectisch is dan kun je ook nu op zoek gaan naar info. Zo zag ik bij Balans (hele nuttige site) een soort van cursus of boekje om je kind voor te bereiden op de vreemde talen in het voortgezet onderwijs. Spelling is nog een drama zeg je. Ik ben zelf aan de slag gegaan met een methode 'taal in blokjes'. Dat niveau is voor je dochter te makkelijk maar het is een methode gebaseerd op klanken en regels. Heel anders dan de normale methodes die zijn gebaseerd op woordbeelden (als je 15 woorden goed kunt schrijven, pak je het woordbeeld echter dyslectici hebben nauwelijks woordbeelden). Vrije spelling is een ramp maar als we oefenen voor spelling dan gaat het best goed.
Wat ik voor je dochter heel erg sneu zou vinden is dat ze misschien op een niveau lager voortgezet onderwijs terecht komt en/of niet alle ondersteuning (software, extra tijd, begeleiding, etc) krijgt aangeboden omdat ze niet als dyslectisch is 'erkend'. Ik heb niet het allergrootste geloof in zo'n screening. Bovendien mis je dan essentiele info.
In alles wat je beschrijft denk ik: dyslectisch. De moeite die je kind heeft met onzin- of onbekende woorden is bv typerend voor dyslectici. De moeite die mijn zoon daarmee had was voor ons aanleiding om toch te testen.
Kan goedkoper
1200 euro is behoorlijk aan de prijs. RID rekent omstreeks deze prijzen, maar is erg duur. Informeer ook eens bij andere instituten (Braams, OPPU). Mijn ervaring is dat het voor ongeveer 900 euro kan. Psychologenpraktijken gespecialiseerd in dyslexie buigen idd de regels weleens en schrijven het weg onder psychologische hulp. De grote spelers doen dit niet.
groeten Persicaria
Alternatief
Beste Paulette,
Een dyslexie " all in" onderzoek moet voor ongeveer 800 euro kunnen bij een particulier bureau.
Wanneer je het niet kunt betalen kun je proberen een onderzoek te krijgen bij het Audiologisch centrum in jouw regio. Je laat je kind dan eerst onderzoeken op gehoor en auditieve verwerking. Daarna kan een dyslexieonderzoek plaatsvinden. Dit is in principe hetzelfde als bij een bureau. Het wordt vergoed door de zorgverzekeraar. je hebt wel een verwijsbrief nodig van de huisarts. Wanneer je kind al logopedie heeft is het gemakkelijker om hier een verwijzing voor te regelen via de logopediste.
Succes,
Judith
Goedkoper
Tja, natuurlijk kan het goedkoper. Er zijn bureaus die geen volledige IQ test afnemen maar alleen testen of het kind niet zwakbegaafd is. Ik heb ooit een presentatie gezien van het RID. Allemaal heel erg jonge grietjes zonder testervaring en allemaal gespecialiseerd in dyslexie en niet in andere zaken die ook eenrol kunnen spelen.
Kortom; voordat je 'ja' zegt, vraag even over hoe en wat. Zit er bv ook een gesprek met psycholoog en school in etc.
Persicania en judith
Bedankt voor jullie reactie. Fijn te horen dat een dyslexieonderzoek niet gelijk 2000 euro hoeft te kosten. Een vriendin van mij had het ook over het RID, dat wasvlgs haar rond de 1000 euro geweest en dan werd er meer onderzocht dan alleen dyslexie. Vlgs haar kon je het onderzoek ook nog van de belasting aftrekken. Weten jullie daar iets van?
Chippie, ik ben niet zo erg in het iq van jongste dochter geinteresseerd. Ik weet het van onze andere 2 kinderen en daar wordt verder weinig mee gedaan. Oudste is bijna hb vlgs iq, qua gedrag en leermethoden is ze hb. Ik herken in jongste dochter weinig van hb terug, ze moet bovendien best wel hard werken op school (vergeleken andere 2). Ze heeft ook geen (sociale) problemen waardoor ik zou denken dat ze helemaal doorgelicht zou moeten worden, kortom, een iq-test is niet nodig voor haar.
Het gaat bij dochter er zuiver om: dyslexie of niet, zo ja,dan krijgt ze vanaf het begin meer mogelijkheden op het VO, zo nee, dan zal ze er veel energie in moeten steken maar dat zal ze met verklaring ook moeten.