Prick over afschaffing vmbo
De discussie is bij het nrc losgebarsten (op de opiniepagina) na een artikel van Leo Prick. Even heel kort, Prick vindt dat de invoering van het vmbo heeft geleid tot een sociale tweedeling (middenklasse-kinderen naar havo-vwo, kansarme kinderen naar het vmbo). Hierdoor vallen slimme maar kansarme kinderen buiten de boot. Oplossing Prick: schaf het vmbo af.
Er zijn al wat reacties waar ik me in kan vinden, zoals die waarin wordt gesteld dat er echt niet alleen met het vmbo van alles mis is, de diploma-inflatie is natuurlijk al jaren aan de gang.
Voor mij is dit een interessante discussie, omdat ik lesgeef op een (zorg)school die eigenlijk niet meer mag bestaan in het kader van samen-naar-school-en-dan-vooral-als-het-toch-kansarme-kinderen-betreft. Ik heb allerlei pet peeves als het gaat om het vmbo - waarom kunnen kinderen bijvoorbeeld niet meer op verschillende niveau's eindexamen doen, dus wiskunde op C, Engels op D en biologie op B? Dat werkte ontzettend motiverend en gaf kinderen de kans om het maximale eruit te halen wat er op dat moment in zat.
Ik dwaal af, mijn idee over de stelling van Prick is als volgt: ik denk dat het niet op het vmbo mis gaat, maar op de basisschool. Ik denk (zonder dat te kunnen bewijzen, ik geef er geen les en heb er nog geen kind op) dat die tweedeling al veel en veel eerder begint en in feite tegen groep acht al een voldongen, niet meer terug te draaien feit is. Als je kansarme kinderen echte kansen wilt bieden (dus niet het soort kansen dat nu op het MBO/HBO te verkrijgen is: een pretstudie met een waardeloos vodje als diploma, alles voor de bak met geld die een afgestudeerde 'student' binnenbrengt), zul je toch echt de vooropleiding richting eventueel havo of vwo drastisch moeten verbeteren. Zoals de zaken nu staan, leren middenklasse-kinderen thuis wel wat ze moeten weten voor de havo.
Een voorstel van iemand op de site van het nrc is: zet een havo op voor kansarmen waarbij afstromen niet mogelijk is en zet zwaar in op de Nederlandse taal. Ik zie daar wel iets in. Wat zie ik over het hoofd?
En klopt het dat de scheiding kansarm/kansrijk op de basisschool plaatsvindt, of moet ik die eerder (en dus genetisch/biologisch) zoeken?
Groetjes
Massi
Geerke
Mij is altijd verteld dat het niveau van VMBO-T tussen mavo en havo zit.Hier is de mavo overigens juist veranderd in VMBO-T vorig jaar..
)
Bastet
Klopt, en...
... het is voor leerlingen ook niet bepaald leuk om af te stromen. Het werkt erg demotiverend. Wij krijgen relatief veel zij-instromende leerlingen die door druk van ouders en/of verkeerde inschatting van de basisschool op een verkeerd niveau zijn geplaatst (dit kan een te hoog niveau zijn, maar ook 'regulier' voor een leerling die dit niet aankan). Het is echt heel vervelend voor de leerling in kwestie en kan behoorlijk wat vertraging opleveren (omdat het kind geen zin meer heeft of er niet meer in gelooft).
Opstromen is dan een beter idee, maar dat moet wel mogelijk zijn. En dat is nu nog niet best geregeld.
Groetjes
Massi
Vaart der volkeren
Anna:"Da\'s niet slim van basisscholen, om \'tegen beter weten in\' te hoog te adviseren. "
Het artikel wekt die suggestie wel (Deze beweging richting havo/vwo is opvallend, omdat er geen aanwijzingen zijn dat leerlingen gemiddeld slimmer worden) maar dat is niet aan de hand.
30% van de leerlingen bezocht een vo school onder niveau/advies. Vooral in het oosten en noorden van het land vonden ouders mavo genoeg. Die zat in de buurt en ze hadden het zelf ook gedaan.
De vorming van vmbo kan invloed gehad hebben op 'dan toch maar havo'. Ook het afrekenen van bo scholen op de uitkomst van het onderwijs door de inspectie (welke soort diploma's worden er in het vo gehaald) kan een extra effect gehad hebben.
Het is ondertussen niet aannemelijk dat er nu grote groepen lln naar havo/vwo gaan die het eigenlijk niet aankunnen. Die verhouding 60/40 is altijd een beetje vreemd geweest. In Frankrijk bijvoorbeeld, is het sinds jaar en dag andersom 40% naar de vmbo-achtige opleidingen, 60% naar wat hier havo/vwo heet.
Nederlandse kinderen zijn niet dommer. Ze hebben hooguit lange tijd minder ambitieuze ouders/leerkrachten gehad. En een schoolsysteem waarin het ook niet zoveel uitmaakte. Je kon altijd nog....
Dat kan niet meer. En dat ligt niet alleen aan het bestaan van het vmbo.
Groet,
Miriam Lavell
Nav anna
Het zal erg van het kind afhangen, maar als dat een enigszins conformistisch typje is dan pleit dat imho erg voor hoog inzetten. Kind zal zich dan namelijk aanpassen aan het niveau van de klas, en dat verhoogt de kans op opstromen niet. Die op afstromen ook niet, trouwens, dat komt dan dus goed uit 
Groeten,
Temet
Zit wat in
Kinderen worden al jaren te laag ingeschat, zou kunnen. En dat je meegaat in het niveau van je klasgenoten klopt ook (als je het aankunt). Net als Anna ben ik wel benieuwd naar de cijfers over een paar jaar.
Ik heb er zelf nog steeds andere ideeen over. Zo ben ik er redelijk vast van overtuigd dat zowel Havo als VWO de afgelopen jaren gewoon gemakkelijker zijn geworden. Dan is het ook eenvoudiger om dat (verlaagde) niveau te behalen.
Groetjes
Massi
Mythevorming
Anna:"In de meeste berichtgevingen over de verschuiving van de doorverwijzingen in schooltypes kwam steevast als reden naar voren dat ouders niet willen dat hun kind naar het vmbo zou gaan vanwege het impopulaire imago van het vmbo en dat ouders heel veel van hun kind verwachten, geheel volgens de tijdgeest dat je kind een project is dat op alle vlakken moet slagen. "
Dat laatste vooral. Maar die gedachte is er niet sinds het vmbo. Het is omgekeerd. Die gedachte, het gemiep over de prinsen en prinsessen, is de basis onder de herstructurering van het VO.
Die gedachte heeft bijvoorbeeld geleid tot de Kernprocedure in Amsterdam, waarbij nauwgezet de autonomie van ouders om dat onderwijs te kiezen dat zij geschikt achten, in te perken. Die Kernprocedure past geheel in het model van zelfregulering. Maar men vond het niet genoeg in de strijd tegen overambitieuze ouders, dus kwam het Inrichtingsbesluit WVO (1993) dat scholen verplicht om toelaatbaarheid te toetsen aan het onderwijskundig rapport.
Wetswijzigingen als niet meer mogen blijven zitten en uiteindelijk ook de samenvoeging van het vmbo, zijn uit de gedachte ontstaan. Allemaal gericht op eenvoudig af kunnen stromen vanuit de gedachte dat te veel (wel 30% zei men) kinderen te hoog instroomde.
En dat was waar, bleek ook uit de eerste scholenranglijsten van Trouw. 30% van de leerlingen werd boven advies geplaatst.
Inmiddels is de advies- en toelatingsstructuur zo dichtgetimmerd, dat je het verwijt van de ambitieuze ouders echt niet meer kunt gebruiken. Niet zij, maar de vo scholen bepalen waar het kind naar toe gaat.
En ondertussen hield iedereen zijn mond over die 30% die een school onder advies bezocht.
Zo is het verhaaltje in de wereld geholpen dat het de ouders zijn die door overambitie (een verwijt dat Freud, 1856 - 1939, heeft verzonnen overigens) de veroorzakers zijn van dalend niveau in het onderwijs, terwijl er gemiddeld genomen helemaal niks aan de hand was: net zo vaak werden lln zowel onder als boven advies geplaatst.
Lokaal ontstond er trouwens wel gemor over het onder advies plaatsen. Bo scholen worden door de inspectie ook beoordeeld op de vervolgopleiding; hoe hoger hoe beter.
Dus verschenen er stukken in de krant dat in de grote steden zoveel allochtone lln onder niveau belanden en werd er in het oosten van het land een hele beweging anti laagplaatsen in gang gezet.
Bij die beweging hoort bijvoorbeeld ook de herziening van de gewichtenregeling (de meeste zwakke lln zijn autochtoon en wonen in de provincie, daar moest meer geld heen).
Anna:"Ik heb maar één docent gehoord die opperde dat het ook wel eens zou kunnen zijn dat er voorheen altijd te laag werd geadviseerd."
Ja. De mythe van de overambitieuze ouder ligt kennelijk makkelijker in het gehoor en wordt dus vaker herhaald. Maar daarmee is het niet waar.
"Ongetwijfeld komen er over een paar jaar cijfers over het eindresultaat van het onderwijs: "
Er zijn al cijfers over het eindniveau bo. Ik haalde ze al aan. Die cijfers laten een discrepantie zien die vooral de vraag oproept waarom er niet nog veel meer lln naar het vwo gaan.
"58,2 % van de lln met vwo advies komt niet verder dan het streefniveau taal of rekenen. Het streefniveau kan voldoende zijn. Maar als dat zo is, waarom gaan er dan zoveel lln met dat niveau die dat niveau halen naar havo, vmbo-t, bbl, lwo, pro? www.sco-kohnstamminstituut.uva.nl/pdf/sco825.pdf figuur 3.20 "
Kijk maar. Als niveau van de lln een doorslaggevende kwestie zou zijn (maar dat is het niet), dan zouden alle lln die streefniveau taal en rekenen halen, naar het vwo kunnen. Dat is kennelijk het niveau dat nodig is om aan vwo te beginnen en het te kunnen doorlopen.
Daarmee kan de indruk dat het niveau daalt best kloppen. Ten eerste daalt de leeftijd de laatste decennia drastisch en ten tweede is het best mogelijk dat het percentage met expertniveau (die eigenlijk al een deel aan vwo ontstegen zijn) daalt.
Ik snap alleen niet zo goed waarom dat slecht zou zijn. Het betekent misschien wel vooral dat onderwijs steeds meer terecht komt bij de doelgroep die er ook wat bij heeft te winnen. Er wat van leert en niet meer nutteloze tijd doorbrengt met zaken die al bekend zijn.
Oh ja, en dan is er natuurlijk nog de feitelijke niveaudaling, namelijk die van de kwaliteit van het onderwijs dat gegeven wordt.
Ja, dat is een feit. Er zijn steeds minder universitair geschoolde docenten (minder kennis, minder expertinveau) en er zijn steeds meer docenten voor wie hbo lerarenopleiding inderdaad tot het maximale niveau hoorde (het aandeel met fundamenteel niveau wordt hoger).
Uitstapjes naar expertniveau in de klas, tijdens een praatje en puttend uit de kennis van de docent, komen daardoor steeds minder voor. Er is het lesboek en het script dat gevolgd moet worden.
Daar blijft het steeds vaker bij. Maar dat ligt niet aan de leerlingen.
Groet,
Miriam Lavell