Moeten kinderen meebetalen aan huis overleden ouder?
Titel is een beetje kort door de bocht, maar ik zoek mensen die hier juridisch iets over kunnen zeggen of ervaring mee hebben.
Stel: persoon A en persoon B gaan een relatie aan, kopen samen een huis en hebben een samenlevingscontract. Beiden hebben volwassen kinderen uit eerdere relaties. Er is inmiddels overwaarde op het huis. Er zijn natuurlijk lasten aan het huis zoals een (bescheiden) hypotheek en onderhoud.
Ze hebben vastgelegd dat als één van beiden overlijdt, de ander in het huis kan blijven wonen, dus de kinderen kunnen die erfenis nog niet opeisen.
Als persoon A overlijdt, moet persoon B dan voortaan alleen de lasten betalen? Of moeten de kinderen van persoon A hieraan bijdragen?
Enerzijds klinkt het belachelijk om kinderen te laten betalen voor het huis van een ouder die niet meer leeft, anderzijds is het ook "hun" huis in die zin dat ze het in de toekomst mede-erven.
Voor de goede orde: ik sta er neutraal in, maar wil graag een beetje voorbereid zijn als de vraag zich voordoet. Persoon A en B zelf weten het niet echt.
Ginevra schreef op 17-05-2023 om 13:16:
Ik weet alleen dat A en B zeggen dat ze hebben vastgelegd dat de ander in het huis kan blijven wonen. Maar hóe dat dan precies geregeld is kunnen ze niet navertellen maar er is wel een testament. Waarschijnlijk is het het slimst als ik dat testament eens ga lezen dan.
Als er een testament is, valt er verder weinig over te zeggen hier. Dan moet je inderdaad het testament lezen voor je antwoord.
Ginevra schreef op 17-05-2023 om 13:16:
Ik weet alleen dat A en B zeggen dat ze hebben vastgelegd dat de ander in het huis kan blijven wonen. Maar hóe dat dan precies geregeld is kunnen ze niet navertellen maar er is wel een testament. Waarschijnlijk is het het slimst als ik dat testament eens ga lezen dan.
De langstlevende regeling is tegenwoordig wettelijk vastgelegd, dat hoeft niet per se meer in een testament.
Toevoeging: dit geldt voor huwelijken gesloten vanaf 2018.
Bij een tweede huwelijk /relatie is het wel verstandig om in een testament van de basisregeling af te wijken. Want theoretisch kan langstlevende stiefouder hertrouwen, alles opmaken etc. Dan kun je bijvoorbeeld opnemen dat bij hertrouwen de vordering opeisbaar wordt.
Iets vergelijkbaars kun je geloof ik ook doen voor als langstlevende naar een verpleeghuis moet.
Maar er is inderdaad weinig zinnigs te zeggen over deze specifieke situatie als je de inhoud van het testament niet kent. 
Ginevra schreef op 17-05-2023 om 13:16:
Ik weet alleen dat A en B zeggen dat ze hebben vastgelegd dat de ander in het huis kan blijven wonen. Maar hóe dat dan precies geregeld is kunnen ze niet navertellen maar er is wel een testament. Waarschijnlijk is het het slimst als ik dat testament eens ga lezen dan.
Zijn ze ook gehuwd dan? Of samenlevingscontract?
ToetieToover schreef op 17-05-2023 om 13:20:
[..]
Wees er wel op bedacht dat de nabestaanden de kosten van de uitvaart moeten dragen. Het is dus handig als er vermogen is of een verzekering.
Ja, dat is geen probleem, dat geld is er wel.
Een van beide partners heeft geen flauw benul van hoe dingen juridisch geregeld zijn, maar heeft wel een emotioneel gekleurde blik over wat eerlijk en rechtvaardig is en dat kan flink afwijken van hoe het formeel zit. De andere partner is niet meer helemaal bij de tijd.
Dus het is geen probleem in de zin van "is er wel geld", maar ik voorzie discussie over "wat is eerlijk" en dan heb ik liever een beetje achtergrondinformatie over wat de wet zegt.
Ginevra schreef op 17-05-2023 om 13:10:
[..]
Heb je enig idee op welk moment die waarde bepaald wordt? Op het moment van overlijden van de ene partner, of op het moment dat de andere partner ook overlijdt en het huis verkocht wordt?
Het kan nl nogal uitmaken als de vordering ontstaat als het huis heel veel waard is, vervolgens zakt de huizenmarkt in, is het huis een ton in waarde gedaald, maar blijft de oorspronkelijke vordering overeind. Dat is dan nadelig voor de erfgenamen van de eerstoverleden partner.
Ik neem aan op het moment van overlijden.
Als de huizenmarkt inzakt is dat nog veel nadeliger voor de erfgenamen van de laatstoverleden partner.
Lollypopje schreef op 17-05-2023 om 13:19:
Ik zou het persoonlijk wel absurd vinden als het kind verplicht wordt te betalen. Het kind krijgt nog geen geld, maar moet wel ergens geld vandaan halen om diens deel te betalen. En dan moet je vervolgens als kind altijd nog maar afwachten hoeveel tegen het overlijden van de tweede nog over is aan geld/waarde en of je dus überhaupt nog wat terug ziet van het geld dat je moet betalen om een ander in het huis te laten wonen.
Niet alleen dat. Er moet ook al erfbelasting over de niet opeisbare erfenis betaald worden. En die kan flink oplopen als het om een afbetaald huis gaat... Maar ook hier geldt, als ik het me goed herinner, dat die kosten over het algemeen worden voldaan door de langstlevende (en dan weer in mindering worden gebracht op de nog niet opeisbare vordering).
Wel verstandig voor TO om dit van te voren goed na te vragen en uit te zoeken.
Dank voor de inzichten trouwens. Ik moet weg maar zal zeker nog terugkomen.
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/erven/vraag-en-antwoord/wat-is-de-wettelijke-verdeling-bij-erfrecht
Ik zie hier ook iets staan over wilsrecht - dit kan voor stiefkinderen ook relevant zijn.
Lollypopje schreef op 17-05-2023 om 13:19:
Ik zou het persoonlijk wel absurd vinden als het kind verplicht wordt te betalen. Het kind krijgt nog geen geld, maar moet wel ergens geld vandaan halen om diens deel te betalen. En dan moet je vervolgens als kind altijd nog maar afwachten hoeveel tegen het overlijden van de tweede nog over is aan geld/waarde en of je dus überhaupt nog wat terug ziet van het geld dat je moet betalen om een ander in het huis te laten wonen.
Nou dit. Ik kan het me ook niet voorstellen. Dan zou het zo kunnen zijn dat als je ouders gescheiden zijn en beiden jong komen te overlijden je nog 30-40 jaar vast zit aan 3-dubbele woonlasten. Je eigen en die van beide stiefouders. Lijkt me een heel vreemde wettelijke bepaling.
In dit geval zijn ze oud en zijn de hypotheeklasten kennelijk laag. Maar jonge mensen met hoge hypotheken sterven ook.
Ginevra schreef op 17-05-2023 om 13:08:
[..]
Dan betaalt hun ouder zelf mee aan de vaste lasten. Partner A en partner B betalen elk 50%.
Na overlijden van de één gaat de ander dus 100% betalen. Het kan, het is geen probleem, beide partners kunnen de hypotheek ook alleen betalen als het moet.
Je zou kunnen zeggen dat de kinderen van de overleden ouder er ook belang bij hebben dat het huis in goede staat blijft (ivm verkoopwaarde) en enige zeggenschap willen hebben over wat er met het huis gebeurt (dat het bv niet verkrot of monsterlijk verbouwd wordt) maar het zou ook zo kunnen zijn dat de overblijvende partner dat helemaal alleen voor het zeggen heeft en dat de kinderen dus alleen maar af kunnen wachten.
Wanneer je meebetaalt aan het aflossen van de hypotheek, ben je in feite het erfdeel van de andere kinderen aan het vergroten. Je lost immers een schuld af die je anders met die andere erfgenamen door de helft zou delen. Dus óf alle kinderen betalen mee óf alle kinderen betalen niet mee.
Dan het ‘je wil er toch iets over te zeggen hebben?’ Dat is geen goede uitgangspositie: het is het huis van jullie ouders en de kinderen hebben er niks over te zeggen. Daarnaast: niet alleen de kinderen van de overleden ouder hebben er belang bij, ook de kinderen van de niet-overleden ouder.
Waar ik wel benieuwd naar ben: als je de vordering op de boedel krijgt op het moment van overlijden en de kinderen van de andere ouder op een later moment: wanneer wordt de waarde dan berekend? Want kan ook zomaar zijn dat er dan waardeverschillen zijn door veranderingen in de huizenprijzen, rente over de openstaande vordering etc. En hoe zit het met de erfbelasting die de kinderen moeten betalen? Ik zou toch eens bij een notaris informeren denk ik.
Lijkt mij nogal vreemd eerlijk gezegd. En ook als het om een niet-samengesteld gezin gaat en 1 van de ouders overlijdt en de andere in het huis blijft wonen en dus ook geregeld is dat die overblijvende ouder daar kan blijven wonen zolang hij/zij wil en de kinderen (nog) niet het huis kunnen opeisen. M.a.w.: de (stief) kinderen erven m.i. pas het huis als de overblijvende ouder overlijdt of het wil verkopen. Per slot van rekening hebben zij in eerste instantie helemaal niets aan dat huis, dus kun je ze toch ook niet met kosten opzadelen die ze mss helemaal niet kunnen betalen. Zou echt raar zijn m.i.
Verder kun je van te voren ook helemaal niets zeggen over wat het huis t.z.t. oplevert als de 2e ouder overlijdt (of het wil verkopen). In principe kan dat alle kanten op, wel of niet goed onderhouden, de markt over x jaar kan totaal anders zijn dan nu. In het nadeel of in het voordeel enz. Dus nee, m.i. hebben (stief) kinderen nog niets met dat huis te maken als is opgenomen dat de langslevende in het huis blijft wonen en zolang die persoon daar woont.
Het lastige met dit soort kwesties is, dat je vooral antwoorden krijgt over wat mensen logisch lijkt. Maar helaas werken dit soort situaties lang niet altijd logisch. E.e.a. is echt afhankelijk van wat er in het testament staat en eventuele andere officiele documenten. Hoe krom dat ook kan zijn.
Een van mijn familieleden heeft zoiets aan de hand gehad; diens partner overleed net een paar weken voor ze zouden trouwen. Van de kinderen van de overledene mocht mijn familielid in het huis blijven wonen voor 1 of 2 jaar en de kinderen hebben daaraan niets betaald, maar officieel moest mijn familielid er gewoon uit. Toen mijn familielid vertrok naar een nieuw huis, was het huis voor de kinderen van de overleden partner.
Maar er zijn allerlei constructies mogelijk en dat wordt doorgaans afgehandeld in een testament. Mijn advies zou zijn, pak dat testament erbij, kom je er dan niet uit, ga voor een vrijblijvend gesprek naar de notaris of een financieel adviseur. De kans dat je hier verkeerd advies of niet relevante ervaringen (zoals de mijne) krijgt is erg groot en het gaat om veel geld.
De langstlevende persoon (in jouw voorbeeld persoon B ) heeft het vruchtgebruik over de gehele erfenis, dus over huis én hypotheek (en over de spaartegoeden, sieraden, auto, etc)
Hetgeen zoveel wil zeggen dat persoon B "opdraait" voor alle kosten die het met zich meebrengen om in het huis te blijven wonen. Persoon B moet die last wel kunnen betalen.
Bijvoorbeeld persoon A overlijdt; er zijn dan bijvoorbeeld 3 erfgenamen: persoon B plus de twee kinderen van persoon A. De kinderen van B doen bij overlijden van A niet mee... (pas als B overlijdt) tenzij het anders is geregeld. Maar voor dit voorbeeld ga ik uit van niet.
Stel het huis is getaxeerd op 250.000,= en de hypotheek is dan nog 120.000,=
Dan is de 'restwaarde' nog 130.000,= en heeft elke erfgenaam recht op 130/3 = 43.300 elk.
De hypotheek moet wel worden opgebracht (en onderhoud en wat al niet meer zij) door persoon B. Redt deze persoon dat niet, dan kan het huis worden verkocht en iets kleiners worden gekocht... iets wat B wél kan betalen. In bovenstaand geval dan dus iets van 130.000,= plus wat persoon B aan hypotheek kan/wil dragen.
Vandaar de levensverzekering => dit is om zo'n verkoop te voorkomen. Vaak keert zo'n levensverzekering het "resterende gat" uit, in bovenstaand geval de openstaande 120.000,=. Persoon B hoeft dan géén hypotheek meer te betalen. Soms is de levensverzekering lager (zeg even 80.000) dan moet persoon B de resterende hypotheek van 40.000,= nog kunnen betalen.
Als B uiteindelijk overlijdt, wordt de waarde van het huis opnieuw bepaald en de resterende hypotheek. De kinderen van A krijgen dan eerst de 43.300 uitbetaald; het restant wat dan nog overblijft (verkoopwaarde minus resterende hypotheek) wordt verdeeld over de erfgenamen van B.
Allemaal met grote kanttekening dat er van alles geregeld kan zijn in testament of samenlevingscontract of wat al niet meer...
Maar kort & goed is het antwoord op je vraag: nee, kinderen betalen niet mee. Persoon B draait op voor lusten én lasten.
> anderzijds is het ook "hun" huis in die zin dat ze het in de toekomst mede-erven.
Het wordt niet "hun huis". Het huis (en de auto en AL het spaargeld) gaat over naar de langstlevende partner. De kinderen krijgen een zogenoemde vordering (maar niet opeisbaar) op de langstlevende partner. Hetgeen inhoud dat die kinderen recht hebben op geld, zodra de langstlevende overlijdt.
De langstlevende partner KAN een bedrag uitkeren aan de erfgenamen, maar hoeft dat niet te doen.
(ook tenzij anders geregeld. En als de langstlevende partner opnieuw gaat trouwen of samenwonen wordt het NOG ingewikkelder en kan de vordering opeisbaar worden)
er.is.maar.1.Pino schreef op 17-05-2023 om 13:54:
En hoe zit het met de erfbelasting die de kinderen moeten betalen? Ik zou toch eens bij een notaris informeren denk ik.
De vraag is 'n beetje buiten dit topic.
Op het moment dat het bedrag wordt uitgekeerd, wordt de erfbelasting berekend. Dus in "mijn voorbeeld": als persoon A eerst komt te overlijden, is er alleen een vordering => geen erfbelasting. Als enige jaren later persoon B komt te overlijden, krijgen eerst de erfgenamen van A de vordering uitgekeerd (en als dat boven de 22.918 is, moeten ze erfbelasting afdragen). Het restant wordt dan verdeeld over de erfgenamen van B en als dat ook boven de 22.918 ligt, moeten zij daar erfbelasting over hun deel betalen.
Als B eerder uitkeert... is dat uiteraard anders.
Persoon B moet over het gedeelte van persoon A wel 'onmiddelijk' erfbelasting betalen als dat boven de 54270 uitkomt (dus als die 43300 van "mijn voorbeeld" boven de 54.270 uitkomt).
Er zijn overigens ook 'truckjes' om bijvoorbeeld te compenseren voor de inflatie (lees: de 2% rente over de vordering). Die mag persoon B uitkeren, zonder erfbelasting.
Persoon B mag ook, bij overlijden van persoon A, in één keer alle rente vooruit betalen... (gebaseerd op gemiddelde levensverwachting), zonder erfbelasting.
Maar voor dat soort truckjes, zou ik wel een financieel adviseur raadplegen. Of jezelf goed inlezen bij de belastingdienst.