Puber belonen/straffen voor (gebrek aan) inzet
Wij (twee mannen in de vijftig, geen kinderen) hebben sinds een aantal maanden de zorg over een achterneefje van 15 jaar. Omdat hij wegens omstandigheden niet bij zijn vader kon wonen (had geen zin meer om het op te voeden) en zijn moeder letterlijk en figuurlijk (in haar hart en hoofd) niet de ruimte heeft om hem een goede basis te geven, hebben wij aangeboden hem in huis te nemen. Tijdens onze eerste gesprekken hebben wij aangegeven dat wij school heel belangrijk vinden (nummer twee na zijn persoonlijke welzijn). Echter, zijn schoolprestaties blijven onder de maat voornamelijk door gebrek aan inzet en aan intrinsieke motivatie. Binnenkort start hij met huiswerkbegeleiding na school (7 weken, 4 middagen per week), omdat wij denken dat hij nooit heeft geleerd om te leren. Aan zijn intelligentie ligt het in elk geval niet, want voor de vakken die hij wel begrijpt en waar hij niet al te veel moeite voor hoeft te doen, haalt hij wel voldoendes. Nu mijn vraag. Wij denken dat belonen voor inzet positiever is dan straffen voor geen of te weinig inzet. Maar was is een redelijke beloning? Een nieuw paar sneakers dat hij graag wil hebben als hij de 7 weken succesvol voltooid? Of is 7 weken een te lange periode voor een puber en kun je hem beter elke week belonen met een geldbedrag (zodat hij uiteindelijk die sneakers kan kopen). En als hij er volledig met de pet naar gooit? De regels van huiswerkbegeleiding zijn overigens duidelijk. Bij geen inzet is het einde verhaal en maximaal twee dagen afwezig (met een goede reden).
"Echter, zijn schoolprestaties blijven onder de maat voornamelijk door gebrek aan inzet en aan intrinsieke motivatie. Binnenkort start hij met huiswerkbegeleiding na school (7 weken, 4 middagen per week), omdat wij denken dat hij nooit heeft geleerd om te leren."
Blijven zijn prestaties nu achter door intrinsieke motivatie of doordat hij nooit heeft geleerd om te leren? Een beloning in het vooruitzicht zetten is extrinsieke motivatie.
Hartelijk dank voor jullie feedback. Zo veel mensen, zo veel meningen, dus maakt het niet altijd makkelijker. Maar zeker wel verhelderend en behulpzaam. Hierbij een aanvulling van mijn kant.
Zijn persoonlijk welzijn is het allerbelangrijkste voor ons. Dat is ook de reden waarom we hem in huis hebben genomen. Wij wilden hem een veilige basis en vooral rust geven in de hoop dat hij dan ook de rust zou vinden om (onder meer) aan zijn school te werken, sociale contacten op te bouwen en zijn plek te vinden. Maar zijn prestaties (en vooral zijn inzet) blijven tot nu toe ondermaats. En let wel, wij vinden inzet veel belangrijker dan het uiteindelijke resultaat. Wij verwachten ook niet dat hij zevens of hoger haalt, maar met deze cijfers zou hij blijven zitten of heel misschien overgaan (maar het kwartje kan ook de andere kant opvallen). Hij is al een keer blijven zitten en is al afgestroomd van het VWO naar de MAVO, dus nog een keer blijven zitten, lijkt me voor zijn eigenwaarde ook niet wenselijk. Maar misschien bekijk ik dat teveel vanuit mijn bril.
Hij mist intrinsieke motivatie op dingen te doen die hij niet leuk vindt of waar hij niet direct het nut van inziet. Tegelijkertijd is hem nooit geleerd om te leren, dus hopelijk kan de huiswerkbegeleiding hem daarbij helpen (dat is ook de insteek ervan, naast huiswerk maken, ook leren plannen, leren huiswerk maken etc.) Het gebrek aan intrinsieke motivatie heeft hij ook niet van een vreemde, want zijn ouders zijn totaal ambitieloos (genoeg kansen gehad) en laten zich het liefst altijd alles aanleunen in plaats van zelf initiatief te nemen en hun schouders eronder te zetten. Met als resultaat: geen vervolgopleiding, laagbetaald werk met alleen geld voor de basisbenodigdheden, nooit geld om leuke dingen te doen (wel geld voor roken, vuurwerk, maar geen geld om de verjaardag van hun zoon te vieren. Dan moest de familie bijdragen). Dat zijn dus geen goede voorbeelden geweest en we willen dat niet voor hem, ook omdat we weten dat hij tot zoveel meer in staat is.
Ik geloof dat een immateriële beloning in de vorm van samen iets leuks doen waardevoller is dan een materiële ("Het bezit van de zaak is het einde van het vermaakt), maar dat is bij hem nog best een uitdaging, aangezien hij (uit het verleden al) bij ons gewend is om leuke dingen te doen. Dan zal een boswandeling, bezoek aan bioscoop of dierentuin hem niet motiveren. Maar als ik dan tegelijkertijd lees dat belonen (en straffen) niet helpt om zijn intrinsieke motivatie te bevorderen, weet ik ook even niet wat te doen. Zou aan hem vragen wat er volgens hem nodig zou zijn om hem te motiveren om zich meer in te zetten voor dingen (niet alleen voor school) een idee zijn? Of is die vraag te moeilijk (of de verkeerde vraag als hij zelf niet het idee heeft dat hij zich te weinig inzet)?
Zou het hem helpen om eerst wat kleine succesjes te boeken? Op welk gebied dan ook? ? Dit hele schooljaar halen voelt misschien wat te groot en te ver weg voor hem. Als hij ziet dat andere (behapbare) dingen hem wel lukken als hij een beetje moeite doet, groeit het vertrouwen in zichzelf qua schoolprestaties hopelijk ook.
Super lief dat jullie hem opvangen. Lijkt me voor jullie ook niet makkelijk. Is er iets van begeleiding of ondersteuning voor jullie? Ik kan me in elk geval goed voorstellen dat ik,, als kinderloze, daar echt wel behoefte aan zou hebben als ik ineens een puber in huis zou krijgen. En al helemaal bij een puber met zo'n verleden! Die ondersteuning zou dan hopelijk hier ook over kunnen adviseren?
Je ziet zijn ouders duidelijk als een stelletje ambitieloze mislukkelingen. Mogelijk terecht, maar ik ben wel bang dat als je dat teveel uitstraalt, die jongen uit loyaliteit naar zijn ouders nog eens extra de kont tegen de krib gooit.
Dus liever ' als je overgaat, zal je moeder trots op je zijn' dan ' als je blijft zitten, word je net als je moeder' , wil ik maar zeggen.
Ik zou niet teveel inzetten op die intrinsieke motivatie. Ikzelf was (vrij letterlijk) het braafste meisje van de klas en zelfs ik kon vrij slecht tegen volwassenen die benadrukten dat leren toch zo belangrijk en waardevol was. Ik vermoed dat "hoe eerder je je diploma haalt, hoe eerder je van deze z*kerds bent verlost' beter zal aanslaan.
Stel kleine haalbare doelen op zodat hij succeservaringen op kan doen, die doelen stel je op korte termijn. Laat hem zelf die doelen bepalen en ook al lijken die doelen in jullie ogen onzinnig, het zijn zijn doelen en dus ook datgene waar hij de motivatie voor kan vinden.
Ik ben geen professional, heb zelf 4 kinderen die inmiddels volwassen zijn en ik had zelf heel wat turbulentie met mijn moeder over mijn vermeende gebrek aan inzet destijds.
Wat ik geleerd heb: kinderen zijn niet gemotiveerd om jouw doelen te bereiken, ze worden pas gemotiveerd zodra ze zelf doelen hebben en die willen bereiken.
In tussentijd kun je van alles proberen en de relatie onder druk zetten en alle partijen ongelukkig maken, maar je komt nergens. Je kunt een kind niet dwingen om te leren. Is dat een reden om totaal geen eisen te stellen? Nee, natuurlijk niet. Maar eis geen dingen “voor zijn bestwil” want dat is niet motiverend en ook niet waarachtig. Eis dat hij de tuin doet, stofzuigt, bij draagt aan het huishouden, help hem bij zijn schoolwerk als hij erom vraagt maar zet hem achter het stuur van zijn eigen leven.
En vergelijk hem niet met zijn ouders, wat afschuwelijk. Als er iets demotiverend is, dan dat wel.
Ik zie jullie als het ware voor me. Het is bij jullie in vergelijking met zijn ouderlijk huis ws lekker luxe. De leuke ervaringen die hij heeft aan toen hij jonger was op het gebied van uitjes etc heeft hij opgedaan bij jullie denk ik. Zou super zijn!! (Tenminste met z'n ouders was nog beter, maar dat zit er dus niet in.) Waardeloos dat hij al afgestroomd is etc maar dat is niet meer terug te draaien.
Ik heb t idee dat hij bij jullie in een warm bad is geplonsd en daar prima zit naar zijn mening. En dat mag ook wel, maar ondertussen moet er wel iets gedaan worden helaas. In je post klinkt veel warmte en liefde voor hem door, hopelijk geeft hem dat een basis mee. Hij mag er zijn hij doet er toe hij is de moeite waard dat jullie je voor hem inzetten. Maar je laatste zin is ook zo waar...lastig!!
Verder geen tips, 2 pubers hier met en zonder dyslexie, motivatie etc. Herken je struggles deels dus.
O ja, ik denk vaak aan het beeld dat een pedagoog me gaf. Kinderen zijn net een poppetje van klei. Alleen maar positieve dingen maken dat je te veel naar 1 kant gaat lopen, alleen negatieve ervaringen ook. Probeer het in evenwicht te brengen...m.a.w. hij loopt nog scheef door zijn verleden waarschijnlijk 
Voor jullie.
Met negatieve ervaringen meegeven bedoel ik dan terechtwijzingen enzo. Gewoon opvoeden. Regels meegeven, waarden en normen. (Niet, omdat het al weer even geleden is, ff lekker mopperen op elkaar ofzo) 
wat er inzit komt er echt wel uit. Geef hem dat vertrouwen mee
hij is uit zijn eigen situatie gerukt, nare jeugd, woont nu bij anderen dan zijn ouders. Laat dat hele school nou. Geef hem tijd om te settelen. Van zijn jeugd te genieten eindelijk zoals het mag. Je hebt maar 1 jeugd. Studeren kan tot je 80e. De wereld ontdekken doe je alleen nu
geef gewoon liefde en geborgenheid en die school komt vanzelf.
En haalt dat beeld uit je hoofd dat je alleen geld kan verdienen met een hoge opleiding. Misschien past op termijn bij hem veel beter een praktijkopleiding oid. Maar maak je er niet druk om en straal dát uit. Enige wat hij nodig heeft is ONvoorwaardelijke liefde
Ik heb een zoon met wat etiketjes, waardoor bij hem de motivatie uiteindelijk ook tot onder het 0-punt daalde. Hij kwam overspannen en depressief thuis te zitten. Is van 4 gym regulier naar 4 havo speciaal onderwijs gegaan (dus gedoubleerd EN afgestroomd EN naar speciaal onderwijs, dat was behoorlijk heftig voor hem). Daar hebben ze het eerste jaar de focus helemaal gelegd op zijn welzijn. Dat was zo belangrijk! Alleen al gewoon naar school gaan werd daar de hemel in geprezen. Gewoon meedraaien in het gezin vonden ze daar belangrijker dan school. En bewegen. Dat werd ook erg gestimuleerd. En dat was voor hem en ons zo waardevol! Geen druk op school, maar nadruk op wat hij leuk vindt om te doen en waar hij goed in is. Succeservaringen dus.
Laat school voor wat het is. Geen huiswerkbegeleiding. Maar focus op zijn welzijn. Heeft hij hobby’s? Stimuleer hem daarin. Heeft hij een leuk baantje? Moedig hem aan om meer te werken. School komt echt nog wel. Hij heeft gewoon teveel op zijn bordje nu, de puberteit is sowieso al een heftige periode waarin je persoonlijkheid ontwikkelt, leg de nadruk op wat hij wel goed doet, waardeer hem om wie hij is, niet om wie of wat hij misschien kan worden. Lach om zijn grapjes, kijk naar de games die hij speelt. Is hij wellicht creatief op enig vlak? Mijn zoon heeft heel veel gehad aan creatieve uitingen, dus je zou met je pleegzoon ook nog kunnen kijken naar creatieve therapie. Het lijkt me veel zinniger dat hij gelukkig wordt met zichzelf dan dat hij een diploma haalt op de kortst mogelijke termijn.
Ik zou de post van Jonagold nog eens goed lezen.
Daarna (!) komt dit pas aan de orde:
Hier ook een kind dat (mede door verleden, ook door etiketjes) geen intrinsieke motivatie meer had.
Ik heb altijd gezegd: het is jouw opleiding, ik heb mijn diploma's al gehaald. Als jij blijft zitten, mag jij nog een jaar langer naar school. Dat mag, ik ga niet boos worden. Maar is dat een leuk vooruitzicht?
Maar nog veel belangrijker waren ideeën, een toekomstvisie. Wat wil ik later doen? Als hij het ziet zitten, kan hij studie- en beroepskeuzetestjes doen, online of bij een bureau. Daar zijn ook gespecialiseerde psychologen voor. Als je weet waar je heen wilt, is studeren zoveel makkelijker: nog 1 of 2 jaar door deze hoepels springen en dan ga ik wat interessanters doen.
Jullie hebben sinds een aantal maanden hem in huis... kortom alles is net nieuw. Hij heeft een aantal traumatische gebeurtenissen meegemaakt dus, waarvan minimaal 1 recent (uit huis naar jullie gaan).
Je bent heel betrokken maar ook heel voorbarig. Echt, als je hem gevoed en gewassen de dag door krijgt en hij raakt in de tussentijd ook nog door iets (maakt niet wat) geïnspireerd, dan ben je echt al een heel eind.
Hebben jullie professionele hulp?
Jippox schreef op 08-02-2023 om 14:24:
[..]
Omdat het toch niet iets is waar je mee begint? In sommige gevallen kan zo'n beloningssysteem misschien wel eens werken (al helpt het geen bal bij de intrinsieke motivatie) maar dan toch pas als alle andere wijzen van aanpak niet helpen.
En in dit geval weten we toch niet wat er al wel of niet geprobeerd is? En bovendien speelt er nog al het e.e.a. in het leven van deze jongen. Dingen die een stuk belangrijker zijn dan zijn schoolresultaten nu.
Dus nee, ik vind het echt niet van toepassing hier en zeker niet het eerste om te adviseren.
Nou dit item gaat over belonen of straffen en mijn verhaal gaat over de effecten van belonen. Dus ik vind het heel passend , al zeg ik het zelf.
Ik vind trouwens dat je beter kan belonen dan straffen, dat is de pedagogische wereld met me eens dus. Zeker als je een kind net in huis hebt die uit een lastige situatie komt en nog aan bandversteviging moet werken, is belonen heel goed werkbaar.
Intrinsieke motivatie is toch iets wat uit hemzelf moet gaan komen en dat komt pas als hij echt iets wil worden; een toekomstbeeld heeft: je kunt het simpelweg niet afdwingen.
Jullie zijn al begonnen met huiswerkbegeleiding, 4 dagen per week. Dat is best veel, zeker voor de Mavo als je de intelligentie hebt om VWO te doen.
Ik kan me voorstellen dat dit al als straf voelt voor deze jongen. Ik hoop dat jullie goed uitgelegd hebben waarom hij naar huiswerkbegeleiding moet en dat je niet eist dat er hogere cijfers gehaald moeten worden. Je wil hem hiermee helpen toch?
De mooiste beloning lijkt mij voor hem dat hij toewerkt naar steeds minder huiswerkbegeleiding. En dat zou ik dan niet koppelen aan de cijfers maar aan de feedback van de begeleiding. Is zijn huiswerk op tijd af. Leert hij voor toetsen. Heeft hij tijd over. En goede cijfers helpen natuurlijk ook.
Zo kan hij laten zien dat zoveel begeleiding niet nodig is en daarmee krijgt hij weer meer vrijheid. Misschien gaat hij opletten in de klas omdat dat efficienter is want hij zit er toch. .....
Beloningen in natura of geld/cadeaus zijn leuk, maar ik denk dat hij liever van zijn 'straf' af is. Hoe goed ook bedoeld.