Iemand tips? 15 jarige in 4 havo loopt vast met schoolwerk
Goedemorgen, ik was even benieuwd of er iemand is met ervaring met het volgende; de titel zegt het al, onze 15 jarige dochter loopt een beetje vast met schoolwerk. Ik moet er als kanttekening bij zetten dat ze op de wachtlijst staat voor een add test op advies van de huisarts. Verder loopt alles wel lekker, ze heeft leuke vriendinnen, ze sport, ze heeft een bijbaantje (dat ze leuk vindt en geen stress veroorzaakt) alleen als het op school aan komt gaat het niet lekker. Ze gaat er niet met tegenzin heen (hetzelfde als de meesten van haar leeftijd gok ik) maar het is het huiswerk maken/leren/plannen. Dit is al zo sinds de 1e. Ze zit nu in 4 havo maar is begonnen op gymnasium. Het is niet zo dat wij haar pushen dat ze perse een vwo of dus gym diploma moet hebben maar het is wel duidelijk dat ze de havo prima aan zou moeten kunnen. Ik denk persoonlijk dat havo ook beter bij haar past en een leuke hbo opleiding straks. Het is geen vwo kind wat graag onderzoekt enz. Dus qua niveau zit ze volgens mij prima en dat vindt ze zelf ook en dat is het belangrijkste. In de afgelopen jaren hebben we van alles geprobeerd, bijles privé, bijles in een groepje, een cursus leren leren en plannen. Het is vooral het zichzelf er toe zetten om te beginnen. En ik wil haar natuurlijk helpen daar ligt het niet aan maar helpen een planning maken, de boel te overzien veel meer kan ik toch niet? Of zie ik het verkeerd? Ik weet het zo langzamerhand ook niet meer (en als ik zeg ik bedoel ik wij, mijn man en ik) School is op zich wel begripvol. Zeker nu blijkt dat er misschien toch iets van add aan de hand is zijn ze wel soepel. Alleen meer dan dat komt er ook niet vanuit school. Alleen zo van “tja ze is een pientere tante dus dit kan ze makkelijk”. Ik weet ook niet wat ik meer van school zou mogen verwachten hoor maar ja.. hier hebben we weinig aan. Af en toe blijft ze een dagje thuis als het even ‘te veel’ is. Het is qua persoontje wel een meisje wat gevoelig is maar niet gevoelig voor druk of wat er van haar verwacht wordt. Kleine dingen zijn haar al snel te veel. Als ze uit school komt en ik haar iets vraag nou dan kan ze me toch chagrijnig zijn. Maar dat zal ook wel bij het puberen horen. Dus nee, ik zit er niet de hele dag boven op. Ze mag lekker haar ding doen in het weekend s’avonds uit chillen met vrienden/vriendinnen) ze is best verstandig dus dat is wel minder moeilijk voor ons als ouders). Maar ik werk bijvoorbeeld wel sinds een tijdje de middagen thuis zodat ik er ben om te begeleiden met huiswerk/plannen. Maar het lukt gewoon niet. Niets helpt, afspraken maken, steng zijn, het juist los laten, geloof me, alles geprobeerd. Dus ja, ik ben heel benieuwd of er iemand is die de gouden tip heeft? Pfff lang verhaal, sorry hoor maar het schetst een duidelijk beeld zo.
Ik heb twee kinderen met veel kenmerken van adhd (geen diagnose). De 3e heeft dat helemaal niet en dat is echt een wereld van verschil.
Met de twee “adhd-ers” hier helpt samen een planning maken helemaal niet. Want ze kunnen prima plannen. Ze kunnen alleen niet zich ertoe zetten om zich aan de planning te houden.
Het enige dat hier helpt is wat iemand hierboven ook al schrijft: echt samen leren, bij de les houden, en zo veel mogelijk hobbels wegnemen. (Juiste boek halen etc). Dat is heel arbeidsintensief. En ik blijf me afvragen of je dat wel of niet moet doen, want ze leren er niet zelfstandig van leren. En het voelt soms als verwennerij.
Ik doe het daarom zeker niet standaard, alleen bij vakken waar het nodig is, en man en ik delen de last. En het scheelt dat oudste klaar was met school toen jongste dit nodig kreeg, en middelste had nooit hulp nodig. Dus 1 kind tegelijk maar in dit proces.
Ginevra schreef op 16-12-2025 om 17:12:
[..]
Het vergt een behoorlijke mentale discipline om je aandacht te focussen, zeker op dingen die je niet intrinsiek interessant vindt. Er zijn aanwijzingen dat smartphonegebruik (ook nadat je het ding in de kast hebt gelegd) daar slecht voor is. We worden slechter in focussen; we willen als het ware steeds doorswipen naar iets anders.
https://www.uu.nl/en/research/attentionlab/publications
Er zijn zelfs wetenschappers die vinden dat jongeren überhaupt geen smartphone zouden moeten hebben, om die reden. Omdat het effect ook nog (uren, dagen, weken) na-ijlt als de smartphone weggelegd is.
Ik weet niet hoe het met haar smartphonegebruik is, ik geef het maar ter overweging.
Daar ben ik het helemaal mee eens.ik heb daar ook een stuk over gelezen laatst. vooral die constante dopamine kick die ze zoeken door het licht van de telefoon en de reacties enz enz. Die smartphones zijn de hel voor kinderen/mensen die daar gevoelig voor zijn. Dus ja dat probeer ik wel te beperken maar hun ‘leven speelt zich daar ook voor een groot deel af’. Zoals wij vroeger naar de kroeg konden om leeftijdsgenootjes te treffen, treffen ze die tegenwoordig op snap. Maar ja, we zijn ons zeker bewust van die invloed en daar zal vast ook een hoop te verbeteren vallen. We hebben een schermtijd ingesteld voor s’avonds. Dan is het klaar af en uit met dat ding. Daar baalt ze van want dan kan ze nog niet slapen. Dan mag ze gaan lezen. Doet ze dan ook nog best wel lang…
Trijsje schreef op 16-12-2025 om 20:19:
Ik heb twee kinderen met veel kenmerken van adhd (geen diagnose). De 3e heeft dat helemaal niet en dat is echt een wereld van verschil.
Met de twee “adhd-ers” hier helpt samen een planning maken helemaal niet. Want ze kunnen prima plannen. Ze kunnen alleen niet zich ertoe zetten om zich aan de planning te houden.
Het enige dat hier helpt is wat iemand hierboven ook al schrijft: echt samen leren, bij de les houden, en zo veel mogelijk hobbels wegnemen. (Juiste boek halen etc). Dat is heel arbeidsintensief. En ik blijf me afvragen of je dat wel of niet moet doen, want ze leren er niet zelfstandig van leren. En het voelt soms als verwennerij.
Ik doe het daarom zeker niet standaard, alleen bij vakken waar het nodig is, en man en ik delen de last. En het scheelt dat oudste klaar was met school toen jongste dit nodig kreeg, en middelste had nooit hulp nodig. Dus 1 kind tegelijk maar in dit proces.
Het is hier ook een groot verschil met onze tweede die net gestart is op de middelbare school. En nee ik denk niet dat het verwennerij is wat je doet, ik denk dat je weinig keuze hebt. Ze kunnen het nu niet alleen maar dat wil niet zeggen dat ze niet goed kunnen leren. Ik denk dat je ze juist aanleert hoe het moet. Het heeft ook niets met niveau te maken want die van ons is al 2 niveaus gezakt. Als ze nu naar het vmbo zou gaan zou ze het ook niet redden omdat ze het gewoon niet gedaan krijgt om er aan te beginnen.
Soccer-Mom schreef op 16-12-2025 om 17:29:
Als het echt niet lukt met HAVO, kan ze ook doorstromen naar het MBO. Via een MBO-4 opleiding kan ze weer doorstromen naar het HBO, indien gewenst. Misschien iets om over na te denken. De open dagen komen er aan.
Dat vind ik ook nog een oplossing maar ze ziet dat zelf niet zitten. Ze weet totaal nog niet wat ze na het vo wil gaan doen. Dus nu een opleiding kiezen is geen optie helaas. Bovendien zit het ‘m echt in de concentratie en de motivatie en die heb je ook op het mbo keihard nodig. Maar wel bedankt voor het mee denken!
Google eens op 'executieve functies' en 'procrastination' of uitstelgedrag, ik durf te wedden dat je daar heel veel in herkent.
Voor veel mensen met AD(H)D is de drempel om te beginnen met iets bijna letterlijk een berg. Waardoor de dingen uitstellen, maar daar wordt die berg alleen maar hoger van. Vaak lukt het dan wel onder (hoge) tijdsdruk om te presteren, en dat gaat dan vaak ook nog in een razend tempo (= uitstelgedrag).
Executieve functies zijn bij ADD-ers niet goed ontwikkeld. Dat houdt in dat ze letterlijk niet weten hoe ze iets aan moeten vliegen, waar ze moeten beginnen. Op papier wel, dat plannen is inderdaad het punt niet, maar het uitvoeren wel. Kon ze zich als klein kind snel zelf aankleden, veters strikken? Moest je haar in de brugklas lang helpen met het inpakken van haar tas? Dat zijn klassieke voorbeelden van executieve functies. Mijn zoon kon als klein jongetje bijvoorbeeld in de winter met zijn wanten aan staan te worstelen om zijn fietshelm af te krijgen. Het kwam zelfs na 100 keer oefenen nog niet in hem op om eerst die wanten uit te doen. Of eerst zijn vieze onderbroek uit te trekken voor hij de schone aan deed. Dat soort dingen. Maar daaruit bleek toen al wel voor ons dat het geen onwil maar onmacht/onkunde was. Dat scheelde een hoop met het opbrengen van geduld hiervoor...
Een praktische tip voor het aan de slag gaan met een klus: kanban. Dat is een methode uit de projectmanagementhoek. Je splitst een taak op in deeltaken, die schrijf je op post-its en plak je op volgorde links (bijvoorbeeld een deur van kast of kamer). Dan werk je ze een voor een af. Waar je mee bezig bent hang je in het midden. Is het klaar, plakkertje naar rechts. Zo heb je heel overzichtelijk hoeveel je nog moet doen, maar ook een beloning, je ziet in 1 oogopslag wat je al af hebt. Concreet: vrijdag toets voor Frans over hoofdstuk 1 en 2, vocabulaire en grammatica. Je begint dan bijvoorbeeld met vocabulaire H 1 > flitskaartjes maken > oefenen > overhoren door mama > fouten herhalen > overhoren. Dan vocabulaire H2 idem en vervolgens grammatica hetzelfde. Dan heb je dus pak 'm beet 20 plakkertjes, maar hou je het overzichtelijk. Eventueel na elk plakkertje even een pauze/beloning.
Succes!
Annelous10 schreef op 16-12-2025 om 20:40:
[..]
Dat vind ik ook nog een oplossing maar ze ziet dat zelf niet zitten. Ze weet totaal nog niet wat ze na het vo wil gaan doen. Dus nu een opleiding kiezen is geen optie helaas. Bovendien zit het ‘m echt in de concentratie en de motivatie en die heb je ook op het mbo keihard nodig. Maar wel bedankt voor het mee denken!
Als ze wel een richting had geweten had dat wel kunnen helpen. Dan heb je namelijk de motivatie al beter te pakken. Maar als ze dat echt niet weet is het helaas geen oplossing nee. Dan moet ze zich toch door die middelbare heen worstelen. Het kan wel helpen om nu al naar open dagen te gaan, in de hoop dat ze dan iets vindt waar ze enthousiast over is, dan heeft ze iets om naar toe te werken.
ik heb van mijn adhd coach ooit deze site gekregen om me te helpen de taken zo klein te maken dat ik wel kon beginnen.
https://goblin.tools/
En een andere insteek? Gewoon wat positiever, neutraler, zakelijker of afstandelijk?
Ok, school loopt niet geweldig, maar dat is misschien wat het is? (Nu)
Ze haalt het nog wel schrijf je. Misschien geldt dit wel voor heel veel kinderen. En blijft het wat doorploeteren.
Wie weet zit het afstromen haar toch niet lekker en wil ze ‘alleen maar’ horen dat ze het gewoon goed doet.
Voor een groot gedeelte wel herkenbaar trouwens. Hoewel dochter zeker de eerste jaren wel behoorlijk wat discipline aan de dag stelde. Maar ook veel begeleiding/ ondersteuning en ‘motivationele steun’ vroeg. Beetje koorddansen want geregeld liep ‘steun geven’ uit op teveel ondersteuning en liepen wat grenzen door elkaar. (Hier ook bijv dat woonkamer gebombardeerd werd tot studeer en dus stiltekamer wahoe)
Maar wel min of meer samen vo door geploeterd. (Bij studie erna werd mijn rol kleiner maar toch zeker geen 0)
Waarbij ik zelf wel mijn rol altijd zo klein mogelijk hield en ervoor waakte het proces háár verantwoordelijkheid te laten zijn.
Hier geen diagnose maar zie zeker een hoop symptomen. Op school heeft ze bijv echt nooit iets kunnen opnemen. Het thuis leren was soms wel leuk maar ook behoorlijk intensief!
Netherfield schreef op 16-12-2025 om 18:47:
[..]
Wij dachten ook niet aan hoogbegaafd. Man heeft Mavo en Mts gedaan, ik Vwo en Engels gestudeerd. Maar die studie heb ik voornamelijk gehaald doordat ik goed kan onthouden. We weten dus niet helemaal waar het vandaan komt. Wel kan stress bij de geboorte hoogbegaafdheid veroorzaken. Tijdens het laatste stadium van mijn dochters bevalling was haar hartslag na een wee een paar keer helemaal weg en dan begon het weer. Ze is geboren met de vacuümpomp daardoor. Dus dat zou het ook kunnen zijn.
De meeste hoogbegaafden hebben er nog iets bij als autisme of ADHD. Onze dochter is ook hoogsensitief en ze kan niet goed tegen de donkere dagen van dit jaargetijde, dan wordt ze somber tegen het depressieve aan. Daarvoor heeft ze laatst een week lang zo’n daglichtbril opgehad ‘s ochtends vroeg, dat heeft vrij goed gewerkt.
Het ei van Columbus om haar te activeren voor schoolwerk hebben we nog niet gevonden. En ik heb veel geduld inderdaad, ook geen idee waar ik dat vandaan geërfd heb. Niet van mijn ouders in ieder geval.
Huh wat?
'Wel kan stress bij de geboorte hoogbegaafdheid veroorzaken.'
Heb je een bron hiervoor?
'De meeste hoogbegaafden hebben er nog iets bij als autisme of ADHD.'
De meeste? Nou nee hoor. Er wordt wel vaak verkeerd gediagnosticeerd, dus zonder rekening te houden met de hoogbegaafdheid.
Verder is het zeker zo dat hoogbegaafdheid erfelijk is, maar omdat het zo weinig voorkomt (per definitie bij 2% van de mensen) worden toch door natuurlijke variatie de meeste hoogbegaafde kinderen geboren uit niet hoogbegaafde ouders.
Peaches schreef op 16-12-2025 om 21:34:
[..]
Huh wat?
'Wel kan stress bij de geboorte hoogbegaafdheid veroorzaken.'
Heb je een bron hiervoor?
'De meeste hoogbegaafden hebben er nog iets bij als autisme of ADHD.'
De meeste? Nou nee hoor. Er wordt wel vaak verkeerd gediagnosticeerd, dus zonder rekening te houden met de hoogbegaafdheid.
Verder is het zeker zo dat hoogbegaafdheid erfelijk is, maar omdat het zo weinig voorkomt (per definitie bij 2% van de mensen) worden toch door natuurlijke variatie de meeste hoogbegaafde kinderen geboren uit niet hoogbegaafde ouders.
Bron voor beide is de psycholoog die de iqtest heeft gedaan en hoogbegaafden coacht. Ik weet niet wat haar bronnen zijn maar ik ga ervan uit dat ze niet iets verzint.
Netherfield schreef op 16-12-2025 om 22:21:
[..]
Bron voor beide is de psycholoog die de iqtest heeft gedaan en hoogbegaafden coacht. Ik weet niet wat haar bronnen zijn maar ik ga ervan uit dat ze niet iets verzint.
Oei. Het is dan misschien goed je te realiseren dat er over hoogbegaafdheid in psychologenland veel onenigheid is. En dat je dus veel verschillende meningen kunt vinden als je met verschillende mensen praat.
Mijn kennis (en dat is redelijk gefundeerd maar dit is dus wel een van de visies): hoogbegaafdheid is gedefinieerd als IQ boven de 130 en dat is ruim 2% van de bevolking. Zó uitzonderlijk is het dus ook weer niet. In ruim de helft van de gemiddelde klassen op de basisschool zit één hoogbegaafd kind. In een gemiddelde vwo-klas zijn het er meer, en op een universiteit - zeker bij studies die als moeilijk bekend staan - nog meer. Veel van deze kinderen/mensen worden nooit getest omdat ze goed functioneren. Het is dus niet aangetoond dat bij hoogbegaafdheid meer autisme/adhd etc voorkomt. Dat lijkt zo omdat kinderen met ontwikkelingsproblemen vaker getest worden.
Er is ook een visie op hoogbegaafdheid dat het niet zuiver een IQ score is maar samengaat (of samen moet gaan om het hoogbegaafdheid te mogen noemen) met sterke gevoeligheid etc. Daar is geen eensgezindheid over.
Omdat het geen stoornis is, is er een enorme markt voor coaching (zonder kwaliteitstoetsing) en is er weinig consensus binnen beroepsgroepen als psychiaters/psychologen over het fenomeen.
De combi ADHD met hoogbegaafdheid is wel notoir lastig omdat kinderen dan zelf ook dondersgoed merken dat er niet uitkomt wat er in zit en dat krenkend is. Voor goede schoolprestaties helpt IQ zeker maar de executieve functies zijn minstens zo belangrijk.
Ik geloof er dus niet zo in dat hoogbegaafdheid vaak het kernprobleem is. Ik denk dat hoogbegaafde kinderen zonder aanvullende problemen zelden getest worden.
Ik heb 2 (van de 3) hoogbegaafde kinderen, beide getest om verschillende redenen. De oudste van de 2 op verzoek van school ivm grote cognitieve voorsprong, wij vonden het niet nodig. Had inderdaad heel hoog IQ. Op basisschool was continu zoeken naar voldoende uitdaging wel nodig, maar verder zijn er nooit problemen geweest. VWO met hoge cijfers (zonder veel te hoeven doen), hobby op hoog niveau etc. Een zeer getalenteerd kind dat daar alleen maar baat bij heeft (het is niet eerlijk verdeeld in de wereld). Jongste is getest vanwege sociale en emotionele problemen. Bleek ook hoogbegaafd, hadden we niet verwacht. Volgens de psycholoog toen was dat de oorzaak van de problemen. Ik geloof daar niet zo in, ook gezien ervaringen met andere kind. Ik denk dat jongste kind veel kenmerken van ADHD heeft en daarnaast problemen in de sociale vaardigheden. Op de basisschool ging het leren door dat hoge IQ zo makkelijk dat het daar niet zo opviel. Op de middelbare school (vwo) gaat het leren moeizaam en ik zie ook wel dat dat niet aan de intelligentie ligt maar aan de executieve functies. Ik denk alleen niet dat de hoge intelligentie de 'oorzaak' is van dat probleem. De hoge intelligentie speelt wel een rol in dat hij pas laat tegen de lamp loopt en eerder niet heeft leren leren.
Beetje lang verhaal, ik hoop dat ik te volgen ben.
Annelous, je zegt steeds dat ze twee niveaus gezakt is, maar ze zit nu toch op de havo? Dan heeft ze eerst vwo gehad. Gymnasium, atheneum, dat is hetzelfde niveau.
Als ze zegt dat ze hulp wil, waar wil ze dan hulp bij? Heb je haar al de vraag gesteld: wat kan ik doen om je te helpen?
tsjor schreef op 17-12-2025 om 07:08:
Annelous, je zegt steeds dat ze twee niveaus gezakt is, maar ze zit nu toch op de havo? Dan heeft ze eerst vwo gehad. Gymnasium, atheneum, dat is hetzelfde niveau.
Als ze zegt dat ze hulp wil, waar wil ze dan hulp bij? Heb je haar al de vraag gesteld: wat kan ik doen om je te helpen?
In theorie is dat hetzelfde niveau, maar Gym is wel ern stuk meer werk door de extra vakken.
Ysenda schreef op 17-12-2025 om 07:30:
[..]
In theorie is dat hetzelfde niveau, maar Gym is wel ern stuk meer werk door de extra vakken.
Dat is ook niet altijd het geval hoor. Op gym hier krijg je in brugklas half jaar grieks en half jaar latijn. Mijn kind zit op een havo/vwo en zij hebben andere extra vakken (technasium) of extra lessen bij tweetalig onderwijs (doet mijn dochter niet).
Eindexamen gym en vwo zijn gelijk ook minimaal aantal vakken is gelijk, je doet dus examen grieks of latijn ipv een ander vak.
Jonagold schreef op 16-12-2025 om 21:01:
Google eens op 'executieve functies' en 'procrastination' of uitstelgedrag, ik durf te wedden dat je daar heel veel in herkent.
Voor veel mensen met AD(H)D is de drempel om te beginnen met iets bijna letterlijk een berg. Waardoor de dingen uitstellen, maar daar wordt die berg alleen maar hoger van. Vaak lukt het dan wel onder (hoge) tijdsdruk om te presteren, en dat gaat dan vaak ook nog in een razend tempo (= uitstelgedrag).
Executieve functies zijn bij ADD-ers niet goed ontwikkeld. Dat houdt in dat ze letterlijk niet weten hoe ze iets aan moeten vliegen, waar ze moeten beginnen. Op papier wel, dat plannen is inderdaad het punt niet, maar het uitvoeren wel. Kon ze zich als klein kind snel zelf aankleden, veters strikken? Moest je haar in de brugklas lang helpen met het inpakken van haar tas? Dat zijn klassieke voorbeelden van executieve functies. Mijn zoon kon als klein jongetje bijvoorbeeld in de winter met zijn wanten aan staan te worstelen om zijn fietshelm af te krijgen. Het kwam zelfs na 100 keer oefenen nog niet in hem op om eerst die wanten uit te doen. Of eerst zijn vieze onderbroek uit te trekken voor hij de schone aan deed. Dat soort dingen. Maar daaruit bleek toen al wel voor ons dat het geen onwil maar onmacht/onkunde was. Dat scheelde een hoop met het opbrengen van geduld hiervoor...Een praktische tip voor het aan de slag gaan met een klus: kanban. Dat is een methode uit de projectmanagementhoek. Je splitst een taak op in deeltaken, die schrijf je op post-its en plak je op volgorde links (bijvoorbeeld een deur van kast of kamer). Dan werk je ze een voor een af. Waar je mee bezig bent hang je in het midden. Is het klaar, plakkertje naar rechts. Zo heb je heel overzichtelijk hoeveel je nog moet doen, maar ook een beloning, je ziet in 1 oogopslag wat je al af hebt. Concreet: vrijdag toets voor Frans over hoofdstuk 1 en 2, vocabulaire en grammatica. Je begint dan bijvoorbeeld met vocabulaire H 1 > flitskaartjes maken > oefenen > overhoren door mama > fouten herhalen > overhoren. Dan vocabulaire H2 idem en vervolgens grammatica hetzelfde. Dan heb je dus pak 'm beet 20 plakkertjes, maar hou je het overzichtelijk. Eventueel na elk plakkertje even een pauze/beloning.
Succes!
Wauw dankjewel hier kan ik iets mee. Ik ga eens in die methode duiken. En ehm ja.. ze kon in groep 2 al lezen en schrijven, maar aankleden, tandenpoetsen enz dat kreeg ze gewoon niet voor elkaar. Niet dat ze het niet kon qua handeling want als ze speelde kon ze zich in de meest ingewikkelde prinsessen jurken hijsen. Maar inderdaad het ritme van uit bed, douchen, aankleden eten tandenpoetsen en dan ook nog aan je gymspullen denken nee dat is tot aan de middelbare school een onmogelijke taak geweest. Toen is ze het zelf gaan doen. Maar alles moet wel in haar volgorde. Eerst eten, dan aankleden dan tandenpoetsen en ze komt altijd in tijd nood. Ook al waarschuw ik regelmatig, nog 10 minuten, nog 5 minuten dan wil ineens d’r haar niet of d’r kleding en dan is er stress en eindigt het er nog wel eens mee dat ik haar tas in pak. Wat wel heeft geholpen om rust te creëren; eerst gingen ze s’morgens ook nog eens facetimen met een stuk of 4 meiden “wat doe jij aan? Doe jij mascara op” dat soort gedoe. Gezellig, maar daar werd ze erg onrustig van al die prikkels in de morgen, en anders ik wel 
Bedankt voor je tips!!